هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش آموزان در مدرسه در نمونه-ای از دانش آموزان ایرانی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان مدارس دوره ی متوسطه ی دوّم شهر پارس آباد (استان اردبیل) در سال تحصیلی 1396 تشکیل می دادند که از میان آنها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، 323 دانش آموز به عنوان نمونه انتخاب شدند که در نهایت، پرسشنامه ی 303 دانش آموز قابل تحلیل بود. برای جمع آوری داده ها از مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش آموزان در مدرسه و فرم-کوتاه مقیاس بهزیستی ذهنی نوجوانان در مدرسه استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی، علاوه بر عامل کلّی نیازهای بنیادین روانشناختی دانش آموزان در مدرسه، سه عامل استقلال، ارتباط و شایستگی را برای مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش آموزان در مدرسه تایید کرد. نتایج ضرایب همبستگی پیرسون برای بررسی روایی همزمان مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش آموزان در مدرسه نشان داد که بین نمره ی دانش آموزان در خرده مقیاس های نیازهای بنیادین روانشناختی دانش آموزان در مدرسه با دو خرده مقیاس فرم کوتاه مقیاس بهزیستی ذهنی نوجوانان در مدرسه (رضایت از مدرسه و عاطفه در مدرسه) همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. همسانی درونی مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش آموزان در مدرسه بر حسب ضرایب آلفای کرونباخ محاسبه شد و با ضرایب همبستگی 70/0 تا 82/0 مورد تایید قرار گرفت (01/0>P). پایایی بازآزمایی مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش آموزان در مدرسه براساس نتایج دو بار اجرای آزمون محاسبه شد و با ضرایب همبستگی 68/0 تا 78/0 برای نمره ی کل مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش آموزان در مدرسه و خرده مقیاس های آن، مورد تایید قرار گرفت (01/0>P). بنابراین، براساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش آموزان در مدرسه برای سنجش این سازه در نمونه های دانش آموزان ایرانی از روایی و پایایی کافی برخوردار است.

پژوهش حاضر، با هدف بررسی و تعیین ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس نیازهای بنیادی روان شناختی دانش آموزان نوجوان (ASBPNSS) در مدرسه انجام شد. پس از ترجمه مضاعف، رفع ابهامات و مطالعه مقدماتی، نسخه فارسی این ابزار تدوین شد. دو نمونه تصادفی مستقل (N1=458 و N2=36) از میان دانش آموزان دوره متوسطه دوم منطقه 2 آموزش و پرورش شهر تهران انتخاب شدند و به ابزارهای پژوهش پاسخ دادند. همسانی درونی پرسشنامه با استفاده از کل نمونه و بازآزمایی بر اساس نمونه دوم به دست آمد. برای بررسی روایی مقیاس، از روایی ملاکی و روایی سازه (از طریق تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی) استفاده شد. ضرایب آلفای 0.86 و بازآزمایی 0.72 به دست آمد. ضرایب هم بستگی بین خرده مقیاس های ASBPNSS و بهزیستی ذهنی تحصیلی بیانگر روایی ملاکی این مقیاس بود. در مجموع، مدل 0.27 نمره بهزیستی ذهنی تحصیلی را تبیین کرد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، هم خوان با الگوی سه عاملی اصلی مقیاس بود. یافته های پژوهش حاضر به عنوان گامی اولیه نشان داد که مقیاس ASBPNSS ویژگی های روان سنجی مطلوبی در نمونه نوجوانان ایرانی دارد.

مقدمه: مفهوم مشغولیت تحصیلی به کیفیت تلاش که فراگیران آموزشی صرف فعالیت های هدفمند آموزشی می کنند تا به صورت مستقیم به نتایج مطلوب دست یابند، اشاره دارد. به طور کلی مفهوم مشغولیت تحصیلی بر نقش خودآگاهی در مطالعه، طراحی عقاید فراشناختی و خود نظم دهی تاکید می کند. پژوهش حاضر با هدف آزمون مدل مشغولیت تحصیلی بر اساس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش اموزان در مدرسه با میانجی گری کنترل آگاهانه تحصیلی در دانش آموزان اهمال کار، انجام شد. روش کار: جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر بندر امام خمینی (ره) بود که در سال تحصیلی 98-1397 مشغول به تحصیل بودند. ابتدا نمونه اولیه ای به حجم 400 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شد. سپس بر اساس ملاک های ورود تعداد 167 نفر از دانش آموزان اهمال کار به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند و به پرسشنامه های نیازهای بنیادین روانشناختی دانش آموزان در مدرسه Tian و همکاران، کنترل تحصیلی اگاهانه Peryو همکاران و مشغولیت تحصیلی Reeve، پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از SPSS-23 و (AMOS-23) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد رابطه مستقیم نیازهای بنیادین با مشغولیت تحصیلی و کنترل آگاهانه تحصیلی معنی دار بود همچنین بین کنترل آگاهانه تحصیلی و مشغولیت تحصیلی، رابطه معنی داری وجود داشت. نتیجه گیری: کنترل آگاهانه تحصیلی رابطه بین نیازهای بنیادین روانشناختی دانش آموزان در مدرسه و مشغولیت تحصیلی را به صورت جزیی میانجی گری کرد. در نتیجه می توان در بین دانش آموزان اهمال کار با برآورده کردن نیازهای بنیادین روان شناختی در مدرسه، میزان کنترل ادراک شده آنها بر تحصیل را ارتقا داد که این خود منجر به مشغولیت بیشتر تحصیلی می شود.

زمینه و هدف: مشارکت تحصیلی دانش آموزان می تواند تحت تاثیر عوامل متعددی مانند نیازهای اساسی روان شناختی و فرهنگ مدرسه قرار گیرد؛ بنابراین هدف از انجام این پژوهش، بررسی نقش واسطه ای نیازهای اساسی روان شناختی در رابطه بین فرهنگ مدرسه و مشارکت تحصیلی دانش آموزان بود. روش: پژوهش حاضر همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهر قاین در سال تحصیلی 1398-1397 بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، تعداد 380 نفر انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها در این مطالعه از پرسشنامه فرهنگ مدرسه الساندرو و ساد (1997)، سیاهه مشارکت تحصیلی سالملا-آرو و اوپادایایا (2012) و مقیاس نیازهای اساسی روان شناختی لاگواردیا همکاران (2000) استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های همبستگی پیرسون و تحلیل معادلات ساختاری با نرم افزار Spss نسخه 24 و Amos نسخه 24 در سطح معنی داری 05/0=α استفاده شد. یافته ها: طبق نتایج، فرهنگ مدرسه اثر مستقیم و معنی داری بر نیازهای اساسی روان شناختی (0/803=β ، 0/01>P) و مشارکت تحصیلی (40/477=β ، 0/01>P) دارد. همچنین نیازهای اساسی روان شناختی نیز اثر مستقیم و معنی داری بر مشارکت تحصیلی (0/292=β ، 0/01>P) دارد. بر این اساس نتیجه گرفته می شود که فرهنگ مدرسه از طریق متغیر میانجی نیازهای اساسی روان شناختی، اثر غیرمستقیم بر مشارکت تحصیلی دانش آموزان دارد (0/234=β ، 0/01>P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده در این مطالعه می توان گفت نیازهای اساسی روان شناختی و فرهنگ مدرسه موجب افزایش مشارکت تحصیلی می شوند. همچنین نیازهای اساسی روان شناختی بر رابطه بین فرهنگ مدرسه و مشارکت تحصیلی، می افزاید.

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش سرمایه های روانشناختی و ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی در پیش بینی بهزیستی روانشناختی کارکنان یک شرکت پتروشیمی بود. طرح تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی و نمونه پژوهش شامل 351 نفر از کارکنان یک شرکت سهامی پتروشیمی بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه نیازهای بنیادین روانشناختی، پرسشنامه سرمایه های روانشناختی و پرسشنامه بهزیستی روانشناختی بود. نتایج تحلیل همبستگی حاکی از آن بود که بین سرمایه های روانشناختی و نیازهای بنیادین روانشناختی با بهزیستی روانشناختی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام حاکی از این بود که از بین مؤلفه های سرمایه های روانشناختی، خودکارآمدی و امیدواری در پیش بینی بهزیستی روانشناختی نقش معنادار داشتند و درمجموع، 19% از واریانس متغیر وابسته با این دو متغیر پیش بینی شد. همچنین، هر سه مؤلفه نیازهای بنیادین روانشناختی (شایستگی، ارتباط و خودمختاری) توانستند به طور معناداری بهزیستی روانشناختی را پیش بینی کنند؛ بنابراین، افزایش سرمایه های روانشناختی و توجه به نیازهای روانشناختی کارکنان در محیط شغلی، نقش مهمی در افزایش بهزیستی آنان دارد و زمینه ای برای افزایش بهره وری شغلی فراهم می کند.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی تمایزیافتگی خود در رابطه بین نیازهای بنیادین روانشناختی و اعتیاد به بازی های آنلاین در دانش آموزان متوسطه دوم انجام شد. روش شناسی: روش پژوهش مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان مقطع دوم متوسطه شهر تهران در سال 1402-1401 تشکیل دادند که از میان آنان 400 دانش آموز (200 دختر و 200 پسر) بر پایه فرمول کاین به صورت نمونه گیری خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند. در این پژوهش از ابزارهای اعتیاد به بازی های آنلاین (وانگ و چانگ، 2002)، نیازهای بنیادین روانشناختی (لاگواردیا و همکاران، 2000) و تمایزیافتگی خود (اسکورن و فریدلندر، 1998) استفاده شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS-V23 و Lisrel-V8.7 استفاده گردید. همچنین به منظور پاسخگویی به فرضیه های پژوهش از مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد نیازهای بنیادین روانشناختی و تمایزیافتگی خود بر اعتیاد به بازی های آنلاین اثر مستقیم دارند. نیازهای به­علاوه، بنیادین روانشناختی بر اعتیاد به بازی های آنلاین اثر غیرمستقیم داشت. مدل ساختاری اصلاح شده پژوهش نیز برازش مطلوبی با داده ها داشت (RMSEA= 0/055, GFI= /088). بحث و نتیجه گیری: این گام مهمی در جهت شناخت عوامل موثر بر اعتیاد به بازی های آنلاین در دانش آموزان می باشد.

زمینه: نوجوانان بیشتر وقت روزانه خود را در مدرسه می گذرانند. ازاین رو، مدارس احتمالا می توانند بر ارضای نیازهای اساسی روانشناختی آنها و نیز بر رفتارهای مرتبط با ارضای نیازها تاثیر داشته باشند. پژوهش ها اثربخشی ارضای نیازهای اساسی روانشناختی بر ارتقاء بهزیستی را مورد تایید قرار داده اند اما مسیله این پژوهش این است که آیا راهبردهای تنظیم شناختی هیجان می تواند در رابطه بین ارضای نیازهای اساسی روانشناختی در مدرسه و بهزیستی هیجانی نقش واسطه ای ایفا کند؟ هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین ارضای نیازهای اساسی روانشناختی در مدرسه و بهزیستی هیجانی دانش آموزان با نقش واسطه گری راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بود. روش: این پژوهش از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر شیراز در سال تحصیلی 98-1397 بود. شرکت کنندگان 487 نفر (252 دختر و 235 پسر) دانش آموز بودند که از طریق روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به تکمیل مقیاس ارضای نیازهای اساسی روانشناختی دانش آموزان نوجوان (تیان، هان و هیوبنر، 2014)، پرسشنامه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان (گارنفسکی و کرایج، 2006) و مقیاس بهزیستی هیجانی (کی یز و مگیار-مویه، 2003) پرداختند. یافته ها: نتایج نشان داد که ارضای نیاز به شایستگی و نیاز به ارتباط در مدرسه به طور مثبت و معنی دار و نیاز به خودپیروی به طور منفی و معنی دار تنظیم شناختی هیجان را پیش بینی می کنند و راهبردهای انطباقی تنظیم شناختی هیجان نیز متغیر پیش بین معنی دار بهزیستی هیجانی بود. همچنین نقش واسطه گری راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در رابطه بین ارضای نیازهای اساسی روانشناختی در مدرسه و بهزیستی هیجانی دانش آموزان مورد تایید قرار گرفت (0/05 >p). نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت ارضای نیازهای اساسی روانشناختی دانش آموزان در مدرسه و مهارت آنها در استفاده از راهبردهای انطباقی تنظیم شناختی هیجان، موجبات ارتقاء بهزیستی هیجانی آنها را فراهم می سازد.